Ҳозирги Ёр-Қишлоқ қишлоғига бундан икки аср аввал Сузоқдан биринчилардан бўлиб Асул Бобо кўчиб келиб жойлашган. Ўша пайтда Кўк-Арт дарёси кенгайиб, ушбу қишлоқдан ҳам оқиб ўтган. Баҳордаги сув тошқинлари юз бериб, қирғоқларни ювиб кетар эди. Шундан сўнг қирғоқда жарликлар пайдо бўлиб, мана шу жар-Қишлоқ номи ўшандан қолган. Қишлоқ ўртасида жарлик ушбу қишлоқни Катта-Ёр (Жар) ва Кичик-Ёр дея иккига ажратган. Бу ҳудуд…
Батафсил...
Иссиқкўл майдони ва сувининг ҳажми жиҳатидан энг катта кўл бўлиб, Қирғизистоннинг денгизи дейилади. Бу дунёдаги энг катта кўллардан биридир. Ҳозирда денгиз сатҳидан 1608 метр баландликдадир. Кўлнинг ўртача чуқурлиги 278 метрни, энг чуқур жойи 668 метрни ташкил этади. Иссиқ-Кўл шимолдан жанубга 58 км, ғарбдан шарққа 182 км чўзилган. Иссиқ-Кўл келиб чиқиши бўйича тектоник кўлдир. Водийни ўраб турган тизмаларнинг суви (Тескей…
Батафсил...
Ушбу видеолавҳани Сузоқ тумани, Ирис овул ҳукуматига қарашли Қуруқ-Кўл қишлоғида жойлашган А. Ҳакимов номидаги № 93 мактабнинг ўзбек тили ва адабиёти ўқитувчиси Каримахон Шерматова сўз мулкининг султони, шоир ва давлат арбоби буюк бобокалонимиз Алишер Навоийнинг 580 йиллигига бағишлаб тайёрлади.
Батафсил...
Кўллар орасида қизиқиш уйғотаётган Марказий Тянь-Шандаги Сариқ-Жазнинг яйловида жойлашган, денгиз сатҳидан 3304 метр баландликдаги Мерцбахер кўли бўлса ажаб эмас. У ерда Хон-Тангри чўққисидан Энилчек водийси бўйлаб 60 километрга ёйилган музлик ўтади. У Энилчек водийсининг ғарбий қисмида, Шимолий Энилчек музлигининг этакларида жойлашган. Унинг узунлиги икки-уч километр, кенглиги 1,1 километр, майдони тўрт квадрат километр, чуқурлиги 60-70 метрни ташкил қилади. Музликлар тўсиб қўйган…
Батафсил...
Сариқ-Челак – баланд тоғлардаги жуда чиройли кўл бўлиб ҳисобланади. У Бишкекдан 500 км ва Ўшдан 300 км узоқликда, Сариқ-Челак қўриқхонасида, Чотқол тизмасида жойлашган. Кўлнинг узунлиги шимоли-шарқдан жануби-ғарбий томонга 7,5 км, сув майдони 507 гектарни ташкил этади. Сариқ-Челак кўли денгиз сатҳидан 1940 метр баландликда жойлашган. Қўриқхона атрофида Сариқ-Челак, Қила-Кўл, Чўйчўк-Кўл, Ҳаром-Кўл, Ийри-Кўл ва Бақали-Кўл каби сувлар мавжуд. Энг каттаси –…
Батафсил...
Қора-Қулжа туманида ҳозирда қўриқхонага айланган Қулун кўли бор. У Фарғона тоғ тизмасининг жануби-ғарбий қисмида жойлашган. Кўл денгиз сатҳидан 2856 метр баландликда жойлашган. Майдони 3,25 квадрат километр. Атроф жуда чиройли. Шимолий ён бағирларида қарағайзор ва жанубий ён бағирларида арча ўрмонлари билан ўралган. Халқ ривоятларига кўра, қул кўлга чўкиб кетган экан. Бу ҳам келиб чиқиши бўйича тўсилган кўлларга киради. Зилзила содир бўлганда,…
Батафсил...
Қирғизистондаги энг сирли кўллардан бири — бу Жумғалнинг Сариқ-Кўлидир. У Жумғал дарёси ҳавзасида, денгиз сатҳидан 2000 метр баландликда жойлашган, 36 гектар майдонни эгаллайди. Бу геологлар, геоморфологлар, географлар ва ландшафтшунослар учун жуда қизиқарли кўл бўлиб ҳисобланади. Зилзила бўлиб, тоғ ёнбағрини кўчиб тушиб, дарёни тўсиб қўйиб, ундан кўл пайдо бўлган. Кўл суви ер ости билан чиқади. Бир томони жарлик, иккинчи томони…
Батафсил...
Олий Кенгашдаги кўпчилик коалицияси Улуқбек Мариповнинг Бош вазир лавозимига номзодини маъқуллади. Ҳукумат таркиби 3-февраль куни парламентнинг ялпи мажлисида муҳокама қилинади. Улуқбек Мариповнинг таржимаи ҳоли: Улуқбек Марипов 1979-йилнинг 30-августида Ўш вилояти, Новқат тумани, Қирғиз-Ота қишлоғида туғилган. Ўш Техник Университетини тамомлаган. Шунингдек, Ўш давлат университетининг молия ва кредит, ҳуқуқшунослик мутаҳасислиги бўйича тамомлаган. Иш фаолияти: 1997-2001 – «Қизил-Кетмен» деҳқон хўжалиги раҳбари;…
Батафсил...
Таласда Беш-Тош деб номланган дарё, водий ва табиат боғи мавжуд. Кўлининг номи ҳам водийнинг, у ердаги дарёнинг номидан Беш-Тош дарёси деб номланиб, денгиз сатҳидан 3008 метр баландликда жойлашган. Майдон 54 гектарни ташкил этади. Унинг узунлиги 1200 метр, кенглиги 600-700 метрга етади. Кўл кўчкидан кейин водийни тўсиб қўйиши натижасида ҳосил бўлган. Унинг суви тиниқ, музлик ва булоқ сувлари билан тўлдирилади. Июнь…
Батафсил...
Кўл-Сув (Кўл-Тетири деб ҳам аталади) – музликлардан чиққан кўл. Сув омбори минг йиллар олдин йирик зилзила натижасида вужудга келган ва шимол томонда табиий тўғон пайдо бўлган. Сув тошлар орасидаги катта ёриқда қолиб кетгандек таассурот қолдиради. Унинг узунлиги 9-12 километрга етса, кенглиги 500 метрдан 2 км гача етади. Чуқурлик 5 дан 10 метргача деб ҳисобланади. Кўл Норин вилоятининг Оқсой водийсидаги…
Батафсил...
Иссиқкўл минтақасида ёзда кўлда турли хил кемалар ва қайиқларни кўришингиз мумкин. Улар кўпинча кўлда дам олувчиларни ташиш воситаси сифатида ишлатилади. Ушбу тармоқ минтақада қандай ташкил этилган? Узпресс нашри турмуш нашрига таяниб тарих саҳифаларига назар ташлайди. Иссиқкўл водийсида кемачиликнинг бошланиши 1900-йилларга тўғри келади. Ўша пайтда кемаларнинг эгаларидан бири савдогар Сулайманов бўлган. У савдогарлик билан шуғулланиб, битта елканли кемаси (300 тонна юк…
Батафсил...
Иссиқкўл вилоятининг Қорақўл водийсидаги тоғлар орасида Ала-Кўл деб номланган қизиқарли кўл мавжуд. Терскей Ала-Тоонинг шимолий томонида. Узунлиги 2,8 километр, кенглиги 600-700 метр. Майдони 1,5 кв км ташкил қилади. Кўл ҳавзаси денгиз сатҳидан 3532 метр баландликда. Илгари ушбу кўлга кўплаб сайёҳлар ташриф буюришар эди. Бу кўл мураккаб жойда жойлашган. Меҳмонлар резина қайиққа ўтириб, дарёнинг оғзигача боришади. Бу кўлда сувни тўсадиган махсус…
Батафсил...
Бозорқўрғон туманига қарашли Кенгаш овул ҳудудининг Кўткўр қишлоғидаги тепаликни маҳаллий халқ Марказий Осиёда таниқли бўлган «Амир Темур қалъаси» деб аташади. Тўқсон ёшли маҳаллий фуқароси Ўрозбек Шабданов 40 йилдан бери тепаликни қўриқлаб келган, шунингдек уй қуришга қизиқувчиларга қарши бўлган. Тепалик давлат аҳамиятига эга бўлган тарихий ва маданий ёдгорликларнинг давлат рўйхатига «Қўрғон-Жар чалдибари» номи билан киритилган. Ўрозбек Шабданов 40 йилдан бери…
Батафсил...
Тектоник типдаги Сўнг-Кўл денгиз сатҳидан 3016 метр баландликда жойлашган. Кўлнинг майдони 278 квадрат километр, узунлиги 27 километр 14 метрни ташкил этади. У Норин вилоятининг шимоли-ғарбий қисмида, Сўнг-Кўл ва Мўлдў тоғ тизмалари орасидаги водийда жойлашган. Сўн-Кўлнинг табиати беқиёс ва сирли, чиройли. Сувнинг ранги об-ҳавога қараб ўзгаради. Баъзи манбаларга кўра, бу ном «гўзал кўл» деган маънони англатади. Қирғиз тилида баъзи товушлар,…
Батафсил...
Ўзган – Қирғизистон жанубидаги, Ўшдан 54 км узоқликда, Қорадарёнинг ўнг қирғоғида жойлашган кичик шаҳардир. Унинг энг яқин аналоглари Бурана ва Қозоғистоннинг Сайрамидир: биринчиси, чунки Ўзган ҳам Қорахонийлар давлатининг пойтахтларидан бири бўлган ва мўғуллар босқинидан аввалги ёдгорликларини сақлаб қолган. Иккинчидан, аҳолининг 90% ўзбеклардир. uzpress.kg сизга Ўзган ҳақида 7 та қизиқарли фактларни айтиб беради. №1 Ўзган Қирғизистоннинг энг қадимий шаҳри ва Буюк…
Батафсил...
«Норин шаҳри» – Қирғизистондаги шаҳар, Норин тумани ва Норин вилоятининг маъмурий маркази. Аҳолиси – 40 049 киши (2017). Шаҳарнинг майдони 40,5 км ни ташкил этади. Тоғ тизмасининг этагидаги Норин ҳавзасида, денгиз сатҳидан 2000 м баландликдаги Норин дарёси бўйида, Бишкек-Тўруғарт автомагистрали кесишмасида жойлашган. Шаҳардан 180 км шимолда, Иссиқкўл бўйида, Балиқчи темир йўл станцияси жойлашиб, Нориндан жануброқда чегара жойлашган Тўруғарт чегара…
Батафсил...
Масадон – Сузоқ туманинг Ирис овул ҳукуматига қарашли қишлоқ. Туман маркази Сузоқдан 7 км шимоли – шарқ томонда, Жалолобод темир йўл бекатидан 5 км олисликда жойлашган. Халқининг сони 2000-йилда 1600 кишини, 2009-йилда 1640 кишини ташкил қилган. Қишлоқликлар асосан пахтачилик ва тамакичилик билан шуғулланишган. Ҳозирда пахта майдонлари қисқариб, қишлоқликлар асосан полиз экинларини етиштириш билан шуғулланади. Қишлоқда маданият уйи, Бакиев кўчасидаги, №8…
Батафсил...
Тўтиё (қирғизча: Тотия) — Қирғизистон Республикасининг Жалолобод вилояти Сузоқ тумани қарашли қишлоқ. Ирис овул округи таркибига киради. Тўтуё қишлоғининг тарихи камида 5-6 асрни ўз ичига олади. Қишлоқнинг тарихий рамзига айланган Тўтуё-Тепа ҳам буни айтади. Дастлаб Абдужаббор, Ортиқ ҳожи, Ашурмат, Дадажон, Ҳасанбай ва Ҳусанбой, Туманбой, Тўрақулбой, Эрали, Ҳакимбой каби деҳқонлар Тўтуёга келиб, янги ерларни кашф этишди. 1929-йилда Сулаймон исмли киши Жалол-Ободдан…
Батафсил...
Қирғизистон Компартияси (большевиклар) Ўш вилоят қўмитасининг биринчи котиби Совет давлат арбоби ва партия раҳбари Пётр Иванович Колосовдир. У 1906 йилда Свердловск вилоятида туғилган. Колосов раҳбарликка тафсия қилинганидау 33 ёшда эди. Колосовнинг партиявий фаолиятида бу биринчи жиддий тайинланиш эди. Замонавий сўзлар билан айтганда, Колосов Ўш вилоятининг биринчи Совет губернатори бўлган. У 1939 йилдан 1943 йилгача Ўш вилоятига раҳбарлик қилди, сўнгра у…
Батафсил...
Ўш 3000 йиллик тарихга эга қадимий шаҳар. Эрамиздан аввалги IV -аср. – э.а. V -асрларда шаҳар Шарқ ва Ғарбни бирлаштирган Буюк Ипак йўлидаги муҳим шаҳарга айланди. IX–X-асрларда эса Ўш – Фарғона водийсидаги энг йирик шаҳарлардан бири бўлиб ҳисобланган. Шаҳар девор билан ўралган бўлиб унинг учта дарвозаси бўлган; Дарвоза-и Кўҳ (Тоғ дарвозаси), Дарвоза-и Об (Сув дарвозаси) ва Дарвоза-йи Муккада (Оташпарастлар…
Батафсил...