Bo'lim: Инсон ҳуқуқлари

Викрам Рузахунов қийноқлар остида Қозоғистон телеканалига “Қозоғистонга вазиятни издан чиқариш учун келганини ва бунинг учун 200 доллар ҳақ олганини” айтишга мажбур бўлган. Олмаота шаҳрида 2022 йилдаги «январь воқеалари» пайтида асоссиз равишда қўлга олинган қирғизистонлик жаз пианисти Викрам Рузахуновни қийноққа солган 4 нафар қозоқ полициячиси ҳибсга олинди. Бу ҳақда санъаткорнинг ўзи Instagram саҳифасида маълум қилди. “Тергов ҳолис ва адолатли тарзда мантиқий…

Батафсил...

Freedom House халқаро инсон ҳуқуқлари ташкилоти Европа ва Осиёнинг 29 давлатидаги демократия даражасини баҳоловчи «Ўтиш даври мамлакатлари» йиллик ҳисоботини эълон қилди. Ҳисоботдан кўриниб турибдики, Марказий Осиёнинг барча постсовет республикалари «авторитар режимли» давлатлар мақомини сақлаб қолган. ℹ️ Мутахассислар аҳолининг мамлакатни бошқаришдаги иштироки даражасини етти балллик тизим ёрдамида баҳолайди, бунда етти балл давлат ва жамият демократиясининг максимал даражаси, бир балл эса минимал ҳисобланади. «Авторитар режим» зонасидан…

Батафсил...

Аввалроқ Первомайский туман суди уни 5 йилга озодликдан маҳрум қилган эди, бироқ бу жазони шартли назоратга алмаштирган эди.  Бишкек шаҳар суди 5 апрель куни фаол Зарина Тўроқуловага нисбатан қўлланган пробация назоратини қамоқ жазосига алмаштирди. Бу ҳақда фаолнинг адвокати Акмат Алагушев Озодлик радиосининг қирғиз хизматига маълум қилди. Аввалроқ Первомайский туман суди уни 5 йилга озодликдан маҳрум қилган эди, бироқ бу жазони…

Батафсил...

«Ҳукумат маҳалласи» ҳисобланмиш Первомайский тумани ҳудудида намойишларни ўтказиш яна уч ойга тақиқланди.  Туман ҳудудида ҳар қандай намойишлар ўтказишни тақиқлаш ҳақидаги Первомайский туман судининг 2022 йил мартидаги қарори 2024 йилнинг июнигача кучда қолади. Туман ҳокимиятининг тегишли даъвоси 29 март куни Первомайский туман суди томонидан қондирилди. Первомайский тумани Бишкекнинг марказий тумани бўлиб, унда Қирғизистон парламенти ва президент маъмурияти, Вазирлар Маҳкамаси, Олий суд…

Батафсил...

У экстремистик жамоа аъзоси бўлганликда айбдор деб топилди. Москванинг Мешчанский туман суди “Сўл муқовамат” ҳаракати фаоли, Лев Пономаревнинг “Инсон ҳуқуқлари учун” ҳаракатининг собиқ матбуот котиби Алена Криловани умумий режимдаги колонияда 2 йил қамоққа ҳукм қилди. У экстремистик жамоа аъзоси бўлганликда айбдор деб топилди. Фаол ёзда Россиядан Бишкекка қочиб, у ерда қочқинлик мақомини сўраганида қўлга олинган ва Россияга қайтарилган. 2021 йилда…

Батафсил...

36 ёшли Асел Ноғойбоевани сентябрда собиқ эри қаттиқ калтаклаб, қулоқлари ва бурнини кесиб ташлаган эди. Полиция Асел Ноғойбоевани собиқ турмуш ўртоғи бешафқатларча қийноққа солганлиги борасидаги терговни якунлади. Бу ҳақда Озодликка жабрланувчининг адвокати Индира Саутова маълум қилди. 36 ёшли Асел Ноғойбоевани сентябрда собиқ эри қаттиқ калтаклаб, қулоқлари ва бурнини кесиб ташлаган эди. Бу воқеа қирғиз жамиятини жунбушга келтирган. Собиқ эр, кейинчалик…

Батафсил...

«Қирғизтасмаси» давлат киномаркази режиссёр Алиса Коваленконинг «Мы не угаснем» фильмини намойишига рухсат бермади. Фильм инсон ҳуқуқларига бағишланган XVII “Бир дунё – Қирғизистон 2023” халқаро ҳужжатли фильмлар фестивалида намойиш қилиниши керак эди. Аввалроқ «Қирғизтасмаси» давлат киномаркази режиссёр Барбара Купистининг Россиянинг Украинага тажовузининг оқибатлари ҳақидаги «Уруш даври қайдлари» ҳужжатли фильмини тақиқлаган эди. Тақиққа “фильмда экстремистик тусдаги саҳналар мавжудлиги” сабаб сифатида айтилган. «Қирғизтасмаси»…

Батафсил...

27-ноябрда Бишкекнинг Биринчи май туман судида «Оммавий тартибсизликлар» моддаси бўйича айбланаётган 20 ёшли фаол ва блогер Ирис Жекшеналиевга нисбатан жиноят ишини кўриб чиқиш давом эттирилди. Суд мажлисида Жекшеналиев ўзи сўз олди. Ўзига қарши қўйилаётган айбни «абсурд» деб атаб, терговда ҳеч қандай далил йўқ деди. У судья уни оқлаб, судьяни адаштирган прокурорни жавобгарликка тортиш керак деб ҳисоблайди. «Айблов асоссиз ва бу…

Батафсил...

«Кыргызтасмасы» давлат кино маркази «Бир дуйно Кыргызстан» фестивали ташкилотчиларига очиқ намойишларда иккита ҳужжатли фильм – италиялик Барбара Купистининг «Уруш давридан эслатмалар» ва украиналик режиссёр Алиса Коваленконинг «Биз йўқолиб кетмаймиз» фильмларини намойиш қилишни тақиқлади. Бу ҳақда адвокат Тимур Ортиқов Бишкекдаги матбуот анжуманида маълум қилди, деб хабар беради «АКИpress». Адвокатнинг сўзларига кўра, кинофорум ташкилотчилари 17 октябрь куни «Кыргызтасмасы»га фильмлар дастури билан рўйхат юборган. Деярли бир…

Батафсил...

Авваллари Чеченистон ҳукуматини танқид қилган россиялик Мансур Мовлаев ўз ватанига мажбуран чиқариб юборилиши мумкинлигидан қўрқиб, Қирғизистонни тарк этган. Бу ҳақда фаолнинг адвокати Бахит Автандил «Кавказ.Реалии» (РФда хорижий агент сифатидан тан олинган Озодлик радиосининг Шимолий Кавказ бюроси) нашрига маълум қилди. Адвокатнинг қўшимча қилишича, Мовлаевнинг қаердалиги ҳозирча номаълум, аниқроғи, хавфсизлик нуқтаи назаридан ошкор этилмаяпти. «У депорт қилинмаслик учун республикани тарк этган. Қандай қилиб, мен…

Батафсил...

Мовлаев Россияга экстрадиция қилинса, Чеченистонда қийноққа солиниши айтмоқда. Бишкек шаҳар суди чеченистонлик Мансур Мовлаевни чегарани ноқонуний кесиб ўтганликда айбдор деб топди ва уни мамлакатдан чиқариб юборишга қарор қилди. Бу ҳақда унинг адвокати Бахит Автандил «Кавказ.Реалии» таҳририятига маълум қилди. Мовлаев ҳукмдан рози эмас, Чеченистонда уни Рамзан Қодировнинг одамлари қийноққа солишидан хавфсирамоқда. Адвокатнинг сўзларига кўра, ҳимоя томони суддан Мовлаевга чегарани ноқонуний кесиб…

Батафсил...

Скорякин уни Бишкекдан Москвага олиб келишгандан сўнг аэропортнинг ўзидаёқ ФСБ ходимлари томондан қийноққа тутилганини айтмоқда. Қирғизистондан ўғирлаб кетилган фаол Лев Скорякинни Домодедово аэропортида ФСБ ходимлари телефони ва ноутбукини қулфдан чиқаришни талаб қилиб қийноққа солган. Бу ҳақда “Медиазона” нашри Скорякиннинг адвокатларига таяниб хабар бермоқда. Скорякин Бишкекда 17 октябрга ўтар кечаси ўғирлаб кетилган эди. Фаол яшаётган жойга иккита автомашинада ўн киши келган.…

Батафсил...

Июнда ҳам Скорякин Бишкекда Россия сўрови билан қўлга олинган эди. Қирғизистондан 17 октябрда ўғирлаб кетилгани айтилаётган фаол Лев Скорякин Москвадаги “Бутирка” қамоқхонасида сақланаётгани маълум бўлди. Бу ҳақда “Черная книга капитализма” ва «Поддержка политзаключённых. Мемориал» хабар берди. Хабарда айтилишича, фаол Россияга мажбурий ва ноқонуний равишда олиб кетилган. Уни Бишкекдан Москвага самолётда олиб келишган ва ҳеч қандай айблов билдирмай туриб 2- сонли…

Батафсил...

Қодировнинг танқидчиси МХДҚ тергов изоляторида ундан Россияга депортация қилинишига рози бўлишни талаб қилишаётганини айтмоқда. Бу ҳақда у 31 октябрь куни апелляцияси кўриб чиқилиши керак бўлган Бишкек шаҳар судида суд жараёни бошланишида айтган. “Ҳурматли судья, мени тергов изоляторида қийнашмоқда. Мени суд жараёнидан воз кечишга мажбур қилишяпти”, – дейди Мовлаев. Бироқ чечен фаоли гапина тугата олмади, ҳайъат раиси дарҳол судланувчининг шикояти ҳали…

Батафсил...

Буюк Британиянинг Қирғизистондаги элчиси Николас Боулер агар Жогорку Кенеш биринчи ўқишда қабул қилган «Чет эллик агент» ҳақидаги» қонун лойиҳаси қабул қилинса, унинг давлатини Қирғизистонда фуқаролик жамиятига кўрсатган ёрдамига тўсқинлик юзага келиши мумкинлигини билдирди. Бу ҳақда «Азаттиқ»қа 30 октябрда элчи билан ўтган матбуот анжуманига таяниб ёзди. «Биз элчилик сифатида бунгача қонун лойиҳаси бўйича хотиримизни билдирганмиз. Ҳозирда бу борада БМТнинг Қирғизистондаги вакиллигини қирғиз…

Батафсил...

Марказий Осиёда аёллар учун энг яхши мамлакат деб Туркманистон топилган. Шу ҳафта эълон қилинган Women Peace and Security Index (Аёллар тинчлиги ва хавфсизлиги индекси) рейтингига кўра, Қирғизистон яна Марказий Осиёда аёллар учун энг хавфли давлат деб тан олинди. Қирғизистон минтақадаги қўшниларини ортда қолдириб, 95-ўринни эгаллаган. Ҳисоботда айтилишича, Қирғизистонда давлат ишидаги аёлларнинг улуши 20 фоиздан ошмайди, қирғиз аёлларининг 13 фоизи яқинларининг…

Батафсил...

Намойишчилар “Кампиробод иши” бўйича ҳибсга олинганларни озод этишни талаб қилган.  Фаоллар, шунингдек, Қирғизистон ҳукуматидан мустақил ОАВга босим ўтказишни бас қилишни, тинч йиғилишларга қўйилган чекловларни олиб ташлашни талаб қилишди. Ижтимоий тармоқларда Қирғизистон элчиси билан 25 октябрда бўлиб ўтган акция иштирокчилари ўртасидаги жанжални акс этган видео пайдо бўлди. Пикет иштирокчиларидан бири Айдар Раевга кўра, элчи Бахит Аманбоев уларни элчихона биносидан ҳайдаб чиқарган.…

Батафсил...

Тожикистон ушбу фуқарони халқаро қидирувга берган. Россияда қўлга олинган Қирғизистон фуқароси тожик ҳуқуқ-тартибот органларига топширилишини олди олинди. Бу ҳақда 25 октябрь куни Қирғизистон Омбудсманининг вакиллари маълум қилди. Тожикистон ушбу фуқарони халқаро қидирувга берган, бироқ Омбудсман ва Ташқи ишлар вазирлигининг биргаликдаги саъй-ҳаракатлари билан Россия уни Тожикистонга экстрадиция қилмаган ва жиноий таъқиб муддати ўтгани сабабли қўйиб юборган. Маълум бўлишича, ушбу фуқаро 2013…

Батафсил...

Бишкекда номаълум шахслар Россиядаги “Сўл блоки” фаоли Лев Скорякинни ўғирлаб кетишди. Бу ҳақда “Новая газета Европа” исмини ошкор этишни истамаган ҳуқуқ ҳимоячиларига таяниб маълум қилмоқда. Ҳуқуқбонларнинг сўзларига кўра, 16 октябрь кечаси Скорякин яшайдиган бошпанага икки машина тўла одам бостириб келган. Ўзини Қирғизистон ИИВ жиноят қидирув бўлими ходимлари деб таништирган бу шахслар фаолни номаълум томонга олиб кетишган. Янгилик ёзилаётган вақтда Скорякин…

Батафсил...